Historijat „Pregleda: časopisa za društvena pitanja“

Historijat „Pregleda: časopisa za društvena pitanja“

Časopis Pregled je počeo izlaziti 1910. godine i poslije Glasnika Zemaljskog muzeja drugi je najstariji časopis u Bosni i Hercegovini, a ujedno je jedan od najstarijih časopisa za društvenu kritiku i teoriju na prostoru bivše Jugoslavije.

Pregled nije izlazio tokom dva svjetska rata, ali je obnovljen već u maju 1946. godine, godinu dana poslije oslobođenja. Ponikao je iz potreba novih uvjeta života u socijalističkoj Jugoslaviji i Bosni i Hercegovini kao jednoj od njenih republika.

Od 1967. godine Univerzitet u Sarajevu preuzima ulogu izdavača ovog časopisa. Redakcija je smještena u zgradi Univerziteta u Sarajevu pod uredništvom dr. Besima Ibrahimpašića. Časopis od tada redovno izlazi i u decembru 1978. godine Redakcija objavljuje Bibliografiju Pregleda(1910-1978):

 

Pregled : časopis za društvena pitanja, Bibliografija (1910-1978)

 

Pod uredništvom Džemala Sokolovića tokom 1990. godine izlaze posljednji brojevi Pregleda.

Pregled : časopis za društvena pitanja, juni-juli 1991.

 

Nakon agresije na Bosnu i Hercegovinu 1992-1995. godine i pauze od 13 godina, Univerzitet u Sarajevu 2003. godine ponovo pokreće Pregled i obrazuje redakciju na čijem je čelu prof. dr. Salih Fočo kao glavni i odgovorni urednik.

 

Pregled : časopis za društvena pitanja, april/travanj 2003 i novembar/studeni 2003

 

Od 2006. godine Redakciju vodi prof. dr. Mirko Pejanović, zatim od 2008. godine prof. dr. Mustafa Imamović, te od 2011. do danas glavni i odgovorni urednik je prof. dr. Senadin Lavić.

U povodu 100 godina od izlaženja Pregleda, Redakcija je objavila specijalni broj (objavljen u dva sveska) u kojem je Redakcija izdvojila tekstove koji su svojom tematikom vezani za Bosnu i Hercegovinu. Preko 500 svezaka Pregleda u periodu od 1910. do 2010. svjedoči o bogatoj riznici informacija, obavijesti, izvještaja, prikaza, osvrta, analiza, studija – radova koji svjedoče o kulturnoj i znanstvenoj povijesti bosanskohercegovačkog društva tokom 20. stoljeća.

 

Pregled : časopis za društvena pitanja, 1910-2010, I i II dio, objavljeni u povodu obilježavanja

sto godina izlaženja časopisa

Nakon više od četiri decenije, 2020. godine u povodu 110 godina postojanja Pregleda: časopisa za društvena pitanja Univerzitet u Sarajevu i Redakcija Pregleda su u saradnji sa prof. dr. Senadom Dizdar, redovnom profesoricom Filozofskog fakulteta, i prof. dr. Lejlom Hajdarpašić, vanrednom profesoricom Filozofskog fakulteta, realizirali izdavanje Bibliografije Pregleda (1979–1991) i Bibliografije Pregleda (2003–2020).

 

Pregled : časopis za društvena pitanja, Bibliografija (1979-1991) i Bibliografija (2003-2020)

 

PREGLED: ČASOPIS ZA DRUŠTVENA PITANJA na OJS platformi

Radi bolje vidljivosti elektronske verzije časopisa Pregled, Redakcija Pregleda je redizajnirala postojeću web stranicu na platformu OJS (Open Journal System). Postavljanjem Pregleda na OJS platformu ostvarena je bolja vidljivost časopisa i otvoren niz novih mogućnosti za indeksiranje u različitim bazama podataka. Ova platforma pomaže pohranjivanje sadržaja u svakoj fazi procesa referentnog objavljivanja - od slanja radova, preko recenzije, do online izdavanja i indeksiranja u naučnim bazama. Urednik i članovi Redakcije svojom prijavom na OJS, na jednom mjestu mogu pregledati prijavljene radove i ustanoviti da li odgovaraju programskoj koncepciji časopisa. Ukoliko zadovoljavaju kriterije, mogu ih poslati na recenziranje, vratiti autorima na korekciju, poslati radove na lekturu, unijeti vizuelni sadržaj i slično.

Ova platforma omogućuje i da ranije objavljeni brojevi časopisa koji su bili samo u printanoj formi budu dostupni javnosti kroz arhivu. Tako su arhivirani svi brojevi Pregleda objavljeni od 2003. do 2021. godine. Tu se nalazi dvadeset godišta sa preko hiljadu članaka za koje su uneseni potrebni metapodaci što uključuje i afilijacije autora.

OJS platforma osigurava transparentno poslovanje izdavačke djelatnosti, garantira sigurnost recenzije, omogućava bolju vidljivost časopisa i nudi brojne mogućnosti koje do sada nismo imali.

Časopis Pregled na OJS platformi je promoviran 29. oktobra 2021. godine u okviru obilježavanja Nacionalnog dana svjesnosti o bibliotekama u Bosni i Hercegovini 2021.

Od tada Redakcija redovno objavljuje nove brojeve Pregleda na OJS platformi. I dalje se objavljuju i printani primjerci koji se distribuiraju autorima, bibliotekama Univerziteta u Sarajevu i drugim univerzitetima, kao i partnerskim institucijama:

Veb-stranica PREGLEDA: časopisa za društvena pitanja - novi broj 1, 2022

Kako bi se realizirao kompletan proces prijema novih radova, recenziranja i uređivanja narednih brojeva časopisa putem ove platforme, u saradnji sa direktoricom Biblioteke Univerziteta u Sarajevu, bit će organizirane obuke za sve članove Redakcije koja će se odvijati na Filozofskom fakultetu. UTIC je kreirao testnu bazu za realizaciju obuke.